حضرت حسن بن علی بن محمد (ع) مشهور به امام حسن عسکری، یازدهمین امام شیعیان و سیزدهمین معصوم است. ایشان در سال ۲۳۲ هجری قمری به دنیا آمدند و در ۲۲ سالگی به امامت رسیدند. امام یازدهم (ع) پس از ۶ سال امامت در سامرا به شهادت رسیدند.
تاریخ شهادت امام حسن عسکری ۱۴۰۱
- تاریخ شهادت امام حسن عسکری (ع) در تقویم شمسی مصادف با روز چهارشنبه ۱۳ مهر سال ۱۴۰۱ است.
- تاریخ دقیق شهادت امام حسن عسکری (ع) در تقویم قمری برابر با روز چهارشنبه ۸ ربیع الاول سال ۱۴۴۴ است.
- تاریخ دقیق شهادت امام حسن عسکری (ع) در تقویم میلادی هم زمان با روز چهارشنبه ۵ اکتبر سال ۲۰۲۲ است.
تولد امام حسن عسکری در سال ۱۴۰۱
امام حسن عسکری در سال ۲۳۲ هجری قمری (سال ۸۴۷ میلادی) و در شهر مدینه منوره به دنیا آمد. بر اساس منابع تاریخی روز تولد ایشان هشتم یا دهم ماه ربیع‌الثانی بوده است. از آنجا که اکثر منابع روز هشتم را روز تولد امام یازدهم می‌دانند در تقویم ایران نیز روز هشتم ربیع‌الثانی به عنوان تاریخ تولد این امام همام ثبت شده است. این روز در سال ۱۴۰۱ برابر با روز پنجشنبه ۱۲ آبان و ۳ نوامبر سال ۲۰۲۲ است.
زندگی نامه امام حسن عسکری (ع)
امام حسن عسکری (ع) فرزند بزرگوار امام هادی (ع) است. نام ایشان حسن و کنیه وی ابومحمد بود. در بعضی منابع کنیه‌های ابوالحجه، ابوالحسن و ابوالقائم نیز برای ایشان ذکر شده است. ایشان با بانویی که مادر امام زمان (عج) است ازدواج کردند. نام این بانوی بزرگوار را نرجس خاتون و در برخی منابع ملیکا ذکر کرده‌اند. همچنین گفته شده است که این بانو نوه قیصر روم و از خاندان شمعون، وصی بلا فصل حضرت مسیح است. در مورد تعداد فرزندان ایشان نیز اختلاف نظر وجود دارد ولی اکثر منابع امام زمان (عج) را تنها فرزند ایشان می‌دانند.
نام مادر امام حسن عسکری (ع)
بنا بر منابع تاریخی معتبر مادر امام حسن عسکری (ع) کنیزی به نام حُدیث یا حدیثه بوده است. در برخی از منابع نیز نام او سوسن، عسفان و سلیل ثبت شده است.
نحوه و علت شهادت امام حسن عسکری (ع)
امام یازدهم در ۲۸ سالگی در تاریخ ۸ ربیع‌الاول سال ۲۶۰ هجری قمری و در دوره حکومت معتمد عباسی به شهادت رسید. عده‌ای از مورخان علت فوت امام حسن عسکری (ع) را بیماری ذکر کرده‌اند و عده‌ای نیز خوراندن سم به ایشان را علت شهادتشان می‌دانند. همچنین در مورد ماه شهادت ایشان نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد و برخی ماه‌های ربیع‌الثانی و جمادی‌الاولی را ماه شهادت ایشان می‌دانند.
محل شهادت و دفن امام حسن عسکری (ع)
امام یازدهم در شهر سامرا به شهادت رسید و در کنار مرقد پدر بزرگوارش امام هادی (ع) دفن شد. مرقد این دو امام به حرم عسکریین مشهور است و یکی از زیارتگاه‌های شیعیان در شهر عراق به شمار می‌رود.
مشهورترین لقب امام حسن عسکری (ع)
هادی، نقی، زکی، رفیق، خالص و صامت برخی از لقب‌های امام حسن عسکری (ع) است ولی مشهورترین لقب ایشان عسکری است. این لقب به اقامت اجباری ایشان در سامرا اشاره دارد. امام یازدهم به دستور حاکم وقت در سامرا تحت مراقبت شدید حکومت قرار داشت و از طریق نمایندگان خاص و از راه نامه نگاری با شیعیان در ارتباط بود. یکی از نمایندگان خاص ایشان که نخستین نایب خاص امام زمان (عج) نیز بود، عثمان بن سعید نام داشت.
مدت امامت امام حسن عسکری (ع)
امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۵۴ هجری قمری و پس از شهادت امام هادی (ع) در سن ۲۲ سالگی به امامت شیعیان رسید. مدت امامت امام یازدهم ۶ سال بود که در این مدت سه خلیفه عباسی به نام‌های معتز عباسی، مهتدی و معتمد به روی کار آمدند. ایشان بیشتر زمان امامت خود را در زندان سپری کردند و یا تحت نظر بودند.
شهرهایی که امام حسن عسکری (ع) در آن زندگی کرده است
امام حسن عسکری (ع) در مدینه به دنیا آمد و سنین کودکی خود را در آنجا سپری کرد. ایشان در سال ۲۳۳ یا ۲۳۶ هجری قمری به همراه پدر بزرگوارشان به سامرا فراخوانده شدند و توسط حاکم وقت تحت نظر قرار گرفتند. از این پس امام یازدهم بیشتر عمر خود را در این شهر زندگی کردند. در منابع تاریخی گفته شده است که ایشان تنها امامی است که نتوانست به سفر حج برود.
حدیث از امام حسن عسکری در مورد اخلاق
- لَیْسَ مِنَ الْأَدَبِ إِظْهَارُ الْفَرَحِ عِنْدَ الْمَحْزُون. اظهار شادی در حضور فرد غمگین، دور از ادب و انسانیّت است.
- مِنَ التَّوَاضُعِ السَّلَامُ عَلَی کُلِّ مَنْ تَمُرُّ بِهِ وَ الْجُلُوسُ دُونَ شَرَفِ الْمَجْلِس. از نشانه‌های فروتنی سلام کردن به همه، و نشستن در پایین مجلس است.
- أَقَلُّ النَّاسِ رَاحَهً الْحَقُود. آسایش کینه کینه‌توزان از همه مردم کمتر است.
